Vermogende cliënten onder bewind

Er zijn verschillende vormen van bewind die steeds vaker te maken krijgen met vermogende cliënten. Hieronder lees je welke bewinden aan de orde kunnen komen als het gaat om vermogende cliënten en wat je kunt doen als bewindvoerder met het vermogen. Dit vermogen zit vaak al in de familie, of komt vrij bij de verkoop van het huis van de client onder bewind of bijvoorbeeld bij een verkregen erfenis

Meerderjarigenbewind
Doordat de samenleving meer en meer vergrijst (de zogenaamde vergrijsdruk) komen er steeds meer ouderen van 65 plus in Nederland. Niet alleen bestaat in de komende decennia een steeds groter deel van onze samenleving uit 65 plussers (zie grafiek hieronder), maar we worden ook met zijn allen ouder.

Door de vergrijzing nemen de zorgkosten toe en ook ziektes zoals dementie. Volgens het CBS was de verwachting dat het absolute aantal mensen met dementie in de periode 2020-2040 met 95 procent zal stijgen. Op dit moment lijden er 270.000 mensen aan dementie.

Als iemand zijn vermogen niet zelf (meer) kan beheren, door wilsonbekwaamheid (bijvoorbeeld bij dementie), dan zal iemand uit de familie als bewindvoerder moeten fungeren. Vaak kiest men in de praktijk voor een professionele onafhankelijke bewindvoerder als het om vermogen gaat. De bewindvoerder beheert meestal het gehele vermogen en vertegenwoordigt de rechthebbende.

Voor bepaalde handelingen moet de bewindvoerder vooraf goedkeuring vragen aan de rechthebbende of aan de kantonrechter. Een voorbeeld hiervan is de verkoop van een huis of effectenportefeuille.

De volgende aanbevelingen gelden voor meerderjarigenbewind als het gaat om vermogen: Voor beheershandelingen ten aanzien van de onder het bewind vallende goederen behoeft de bewindvoerder geen toestemming van de betrokkene of machtiging van de kantonrechter. Onder beheershandelingen worden verstaan: het conserveren, normaal exploiteren en doelmatig beleggen of herbeleggen van vermogen. Daaronder valt ook het wisselen van aandelen en obligaties.

Het beleggen, herbeleggen en wisselen van aandelen en obligaties is slechts toegestaan binnen de grenzen van een defensief of zeer defensief beleggingsprofiel, waarbij mede acht wordt geslagen op de omvang van de spaarsaldi. Voor belegging volgens meer risicovolle profielen dient vooraf machtiging van de kantonrechter te worden gevraagd.

De bewindvoerder dient kennis te nemen van de aanbevelingen in de AFM (Autoriteit Financiële Markten) “leidraad informatie over risicoprofielen” (zie website AFM). Let op: de leidraad geldt alleen voor beleggingsfondsen en dus niet voor een vermogensbeheerder die niet
met beleggingsfondsen werkt. De bewindvoerder moet zich goed laten informeren over de directe en indirecte beheerskosten van een beleggingsportefeuille. Voor de inschakeling van een vermogensbeheerder, waarvoor kosten verschuldigd zijn, dient voorafgaand machtiging van de kantonrechter te worden verkregen. Een overeenkomst met een vermogensbeheerder, waarbij deze ook – redelijke markt conforme – transactiekosten in rekening mag brengen, zonder beperking in het aantal transacties per jaar, is niet toegestaan.

Bij meer dan € 100.000,- aan liquide vermogen, dient de bewindvoerder zich in te spannen om het liquide vermogen te verdelen over rekeningen bij meerdere banken (niet vallend onder dezelfde vergunninghouder bij de DNB) die vallen onder de garantieregeling van de DNB.

Kiezen voor een vermogensbeheerder
In de praktijk zien we dat het voor bewindvoerders niet mogelijk is om voor grotere vermogens genoeg banken te vinden om het vermogen te stallen op een spaarrekening. Verder dient de bewindvoerder te zorgen voor een doelmatige belegging van het vermogen.

Als bewindvoerder moet je je afvragen of je zelf de keuze wilt maken waarin te beleggen of dit over te laten aan een professionele vermogensbeheerder die ervaring heeft met vermogende cliënten onder bewind. Er zitten veel voordelen aan deze laatste optie.

De verantwoordelijkheid van de beleggingen draag je over aan de vermogensbeheerder. Dit betekent dus ook dat als nabestaanden zich melden met vragen of klachten hebben over de beleggingen de vermogensbeheerder deze zaken afhandelt. De vermogensbeheerder verzorgt het traject vanaf goedkeuring rechtbank tot het zorgvuldig invullen van de portefeuilles in profielen defensief en zeer defensief. Alle benodigde rapportages worden door de vermogensbeheerder verzorgt en de bewindvoerder kan ieder moment inloggen om de beleggingsportefeuilles te volgen. Door een goede vermogensbeheerder wordt er bekeken wat er verder moet gebeuren om de portefeuille zo optimaal mogelijk te laten aansluiten bij de wensen van de client en zijn of haar nabestaanden. Hier kan bijvoorbeeld gedacht worden aan een maximale groenbelegging om de hoge eigen bijdrage CAK te verminderen. Tevens wordt bij overlijden alles keurig door de vermogensbeheerder afgewikkeld. Deze manier van werken scheelt de bewindvoerder veel kostbare tijd.

Een ander belangrijk aspect is dat een vermogensbeheerder veel beter in staat is een huidige beleggingsportefeuille qua risico te beoordelen en te beslissen of dit binnen een doelmatige belegging past. Omdat het voornaamste doel het in stand houden van het vermogen van de client is, dienen bestaande offensieve beleggingen in principe defensief gemaakt te worden.

Offensieve beleggingen zijn aandelen, maar kunnen ook risicovolle obligaties zijn, grondstoffen of vastgoedbeleggingen. Ook als de client bijvoorbeeld over cryptovaluta beschikt is het zaak zo spoedig mogelijk de private key en wachtwoorden te achterhalen zodat ook dit deel van het vermogen veilig gesteld kan worden. Een vermogensbeheerder weet hoe dit werkt en kan u helpen met deze materie.

Bewind voor minderjarigen
Een kind dat minderjarig is kan een vermogen nog niet zelfstandig beheren. Degene die het bewind voert over het vermogen van het minderjarige kind, moet dit als een goed bewindvoerder doen en is aansprakelijk bij schade. Voor bepaalde handelingen is een machtiging of toestemming nodig van de kantonrechter. Een voorbeeld hiervan is beleggen met het vermogen van het kind. Hiervoor moet je een verzoek indienen bij de kantonrechter. Ook hier geniet de voorkeur dit te laten doen door een gerenommeerde vermogensbeheerder met ervaring in dit soort zaken. Een reden kan zijn om de aansprakelijkheid uit handen te geven, maar ook biedt het een stuk gemak en zekerheid.

Testamentair bewind
Wordt een persoon 18 jaar, dan krijgt deze de beschikking over zijn vermogen. Soms is het nodig om ook een meerderjarige te beschermen. Er kan bijvoorbeeld sprake zijn van een verslaving en er kan misbruik van het vermogen gemaakt worden. Ook kan het geestelijke vermogen niet voldoende zijn om het vermogen te beheren. Via een testament kan worden vastgelegd dat een bewindvoerder, het vermogen uit de erfenis beheert. De persoon van wie het vermogen is (de rechthebbende), mag eigenlijk niets zonder de bewindvoerder. Een paar uitzonderingen daargelaten. Wat heel belangrijk is, is dat het onder bewind gestelde vermogen een afgescheiden vermogen vormt. Dit betekent dat schuldeisers zich er normaal gesproken niet op kunnen verhalen.

Vijf jaar ná het overlijden van de erflater kan de rechthebbende echter naar de rechter stappen om te verzoeken dit bewind op te heffen. Hiervan kan niet worden afgeweken in het testament. De rechthebbende moet dan wel kunnen aantonen dat deze op verantwoorde wijze het vermogen kan besturen. De testamentair bewindvoerder heeft een grote verantwoordelijkheid voor het vermogen en is aansprakelijk voor schade, door het niet goed uitvoeren van zijn taak. Ook bij deze vorm is het zeer verstandig als de bewindvoerder via een professionele vermogensbeheerder werkt.

Oprichten rechtspersoon
Voor het onderbrengen van vermogen van de betrokkene in een rechtspersoon, zoals BV of stichting, is steeds machtiging van de kantonrechter vereist. Een verzoek van de bewindvoerder om een dergelijke machtiging af te geven zal in de regel worden afgewezen. Als onderbouwing voor een dergelijk verzoek wordt veelal aangevoerd dat het in het belang van de betrokkene is om dit te doen, omdat zo een lagere eigen bijdrage van het CAK kan worden bewerkstelligd en het vermogen dus zoveel mogelijk zal worden behouden. In wezen is dit een constructie om regelgeving te omzeilen die de kantonrechter in acht dient te nemen. Bovendien is goed toezicht niet langer mogelijk als vermogen in een rechtspersoon wordt ondergebracht.

Samenvattend kunnen we concluderen dat als het om vermogens gaat vanaf € 100.000,- er zowel bij meerderjarigenbewind, bewind voor minderjarigen en testamentair bewind dat er grote voordelen zitten om het te belegen vermogen uit te besteden aan een vermogensbeheerder.

Helliot Vermogensbeheer is een vermogensbeheerder die veel ervaring heeft met vermogende cliënten onder bewind en bekend is bij alle rechtbanken in Nederland. Zij spreken de taal van de bewindvoerders en kennen de procedures en werkwijze van bewindvoerders en rechtbanken.